Հայկական խոհանոց

Հայկական խոհանոցը հնագույններից մեկն է Ասիայում և ամենահինն է Անդրկովկասում: Սա հաստատում են հնէաբանները, պնդելով, որ հայերը  դեռ 2500 տարի  առաջ արդեն պատկերացումներ ունեին  խմորման և հացաթխման մասին:

Հայկական խոհանոցն ունի մի շարք առանձնահատկություններ, որոնք պայմանավորված են տարբեր` պատմական, աշխարհագրական, կլիմայական, նույնիսկ պատմա-քաղաքական գործոններով և մեր կացութաձևով։ Եվ հենց կլիմայի և բնաշխարհի ինքնատիպության հետ կապված, բնորոշ է սուր, նրբահամ համեմունքների, առատ աղի, բազմատեսակ կանաչիների, հատիկաընդեղենի, բուսական, կենդանական ծագմամբ յուղերի և ալյուրի կիրառումը:

Գոյություն ունեցող 11  բնակլիմայական պայմաններից 7-ն առկա են Հայաստանում, հետևաբար գոյություն ունեն նույն մթերքների յոթ տարբեր համեր և պատրաստման յոթ տարբեր եղանակներ և տեխնոլոգիաներ:

Գոյություն ունեն էնդեմիկ բույսեր, որոնք ներառված են ազգային խոհանոցի համակարգում: Հայը իրականում ճանաչում է շուրջ 300 անուն վայրի ուտելի բույսեր, որոնք նույնպես ներառված են մեր սննդի համակարգում:

Ազգային խոհանոցները շարունակական զարգացում են ունենում միշտ, և մեր խոհանոցը բացառություն չէ: Հայ խոհարարներն այսօր էլ, օգտագործելով մեր բնակլիմայական պայմաններին բնորոշ մթերքները և տեխնոլոգիաները, զարգացնում են մեր ազգային խոհանոցը: Այն մակարդակը, որում մենք հիմա գտնվում ենք, դեռևս ավարտուն չէ: Մենք ընթանում ենք համաշխարհային խոհարարական զարգացման ուղով և աշխատում ենք ետ չմնալ նոր տենդեցներից, և, հետևաբար, կարող ենք նշել, որ զարգացման տեմպերով չենք զիջում որևէ ազգային խոհանոցի:

Վերջին տասնամյակում խոհարարության նկատմամբ վերաբերմունքը փոխվել է նաև հասարակության մեջ, բարձրացել է մեր երկիր այցելող զբոսաշրջիկների հետաքրքրությունը  մեր ազգային խոհանոցի նկատմամբ: Այս գործընթացը շարունակական է լինելու և, պետք է աշխատել աշխարհում գործող բարձրակարգ խոհանոցներից ետ չմնալով, հպարտորեն զբաղեցնել համաշխարհային խոհանոցի՝ մեզ հատկացված տեղը: